Ένα ρολόι είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό αξεσουάρ μόδας. Είναι ένα λειτουργικό εργαλείο και μια φυσική αναπαράσταση της τεχνολογικής προόδου της ανθρωπότητας στο σύνολό της. Η ωρολογοποιία είναι μια συναρπαστική τέχνη και αξίζει ένα τεράστιο σεβασμό. Τα ρολόγια είναι εκπληκτικά περίπλοκα, όμορφα στις πολυπλοκότητες τους και είναι κάτι που πιστεύουμε ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει στη ζωή του.
Επομένως δεν πρέπει απλά να επιλέξετε να αγοράσετε ένα ρολόι στα τυφλά μόνο και μόνο γιατί σας άρεσε οπτικά. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος εναλλακτικών λειτουργιών στον κόσμο του ρολογιού. Συγκεκριμένα, με αυτό το άρθρο θα σας εισάγουμε στον κόσμο των ρολογιών GMT, θα σας βοηθήσουμε να κατανοήσετε τη λειτουργία του καθώς και την χρησιμότητα του.
Μπορεί να ακούγεται λίγο παράλογο, αλλά η προέλευση του ρολογιού GMT – ή τουλάχιστον ο λόγος για την αναγκαιότητά του, εντοπίζεται στην αρχαία Αίγυπτο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χώρισαν τις μέρες σε 24 ώρες μετρώντας την πορεία του ήλιου και των αστεριών στον ουρανό. Για αιώνες, το 24ωρο σύστημα που χρησιμοποιούσαν οι Αιγύπτιοι τροποποιήθηκε, τελειοποιήθηκε και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο μέχρις ότου οι μεγάλες ανθρώπινες κουλτούρες χρησιμοποίησαν κάποια εκδοχή του και, τελικά, την ίδια ακριβώς εκδοχή.
Το 1675, το Greenwich Mean Time (AKA GMT) δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τους ναυτικούς στη θάλασσα, δίνοντάς τους ένα σταθερό σημείο αναφοράς, δηλαδή την τοπική ώρα στο Greenwich της Αγγλίας (νοτιοανατολικά του Λονδίνου) στο Prime Μεσημβρινό. Μέχρι το 1884 υιοθετήθηκε ως πρότυπο τόσο στη θάλασσα όσο και στην ξηρά.
Στη συνέχεια, το 1879, ένας άνθρωπος με το όνομα Sir Sanford Fleming – ένας Καναδός γεννημένος στη Σκοτία – εισήγαγε την ιδέα των αυξητικών χρονικών ζωνών. Πίστευε ότι, όπως συμβαίνει και με 24 ώρες την ημέρα, θα πρέπει να υπάρχουν 24 διαφορετικές χρονικές ζώνες εξίσου διατεταγμένες σε όλο τον κόσμο. Φυσικά, αυτό το σύστημα – με μικρές διακυμάνσεις – υιοθετήθηκε επίσης σε όλο τον κόσμο και το χρησιμοποιούμε ακόμα σήμερα. Στη συνέχεια, το 1952, η πρώτη διηπειρωτική αεροπορική πτήση από την Αγγλία στη Νότια Αφρική άλλαξε τα πάντα.
Η δημιουργία των εμπορικών αεροπορικών ταξιδίων έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να μετακινούνται σε μεγάλες αποστάσεις σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Η ιδέα του ρολογιού GMT γεννήθηκε από αναγκαιότητα. Οι πιλότοι χρειάζονταν ένα μέσο με το οποίο θα μπορούσαν να κρατήσουν το χρόνο τόσο στην ώρα που έφευγαν όσο και σε εκείνη στην οποία ταξίδευαν – χωρίς να κάνουν συνεχώς μαθηματικές πράξεις. Έτσι, ο αεροπορικός ταξιδιωτικός οργανισμός Pan Am προσέγγισε τη θρυλική μάρκα ρολογιών Rolex για να ζητήσει λύση. Και, το 1954, γεννήθηκε ο Rolex GMT-Master.
Η λειτουργικότητα ενός ρολογιού GMT από τη σκοπιά του χρήστη είναι αρκετά απλή. Πως λειτουργεί; Ένα κανονικό ρολόι, γενικά, κρατά 12 ώρες. Αυτό σημαίνει ότι ο ωροδείκτης ενός ωρολογίου θα γυρίσει γύρω από τον άξονά του, δύο φορές την ημέρα. Προκειμένου να ενσωματωθεί η λειτουργία GMT, προστίθεται ακόμα ένας ωροδείκτης που περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του μια φορά την ημέρα αλλά μετρά 24 ώρο. Συνήθως, αυτό ο επιπλέον δείκτης έχει σχήμα βέλους και έχει διαφορετικό χρώμα από το κανονικό δείκτη ωρών. Επειδή οι ώρες και τα λεπτά δεν αλλάζουν ανεξάρτητα από τη ζώνη ώρας, η θέση τους δεν έχει καμιά σχέση με τη λειτουργία GMT εκτός του κανονικού τους χρόνου.
Αλλά ένας επιπλέον δείκτης είναι μόνο ένα μέρος της εξίσωσης. Εννοούμε, φυσικά, και τη στεφάνη. Παρόμοια με τα ρολόγια κατάδυσης, τα GMT χρησιμοποιούν μια περιστρεφόμενη στεφάνη με 24 βαθμίδες γύρω από το εξωτερικό για να υποδεικνύουν τις 24 ώρες την ημέρα. Έτσι, όταν διαβάζετε τη λειτουργία GMT σε ένα ρολόι, θα αναφερθείτε στον αριθμό με τον οποίο το χρωματικό βέλος δείχνει στη στεφάνη. Έτσι, μπορείτε να επιλέξετε τη δευτερεύουσα ζώνη ώρας.
Λειτουργεί έτσι: Εάν βρισκόσασταν στο Greenwich της Αγγλίας, η θέση 0 της στεφάνης σας (συνήθως σημειωμένη με ένα ανάποδο τρίγωνο) θα έδειχνε απευθείας στις 12 μ.μ. Για παράδειγμα, ας πούμε ότι είναι τα μεσάνυχτα. Τα μεσάνυχτα στο Greenwich, ο ωροδείκτης του ρολογιού σας και ο δείκτης GMT θα δείχνουν και οι δύο κατευθείαν στον αριθμό 12 και οι δείκτες επίσης θα δείχνουν το 0 ή 24 στη στεφάνη. Οι ζώνες ώρας αυξάνουν ή μειώνουν την ώρα κατά συν ή μείον 1, ανάλογα με το εάν μετακινείστε ανατολικά ή δυτικά. Έτσι, χρησιμοποιώντας το ίδιο παράδειγμα τα μεσάνυχτα, η μετακίνηση μιας ζώνης ώρας ανατολικά θα μετριόταν ως +1 στην ώρα του GMT – δηλαδή μια ώρα αργότερα από ό, τι στο Greenwich. Έτσι, περιστρέφετε τη στεφάνη σας ένα “κλικ” αριστερόστροφα, έτσι ώστε ο ωροδείκτης του ρολογιού σας να δείχνει τα μεσάνυχτα και ο δείκτης GMT να δείχνει στο 1 (ή 1 π.μ.). Ομοίως, εάν μετακινήσετε μια ζώνη ώρας δυτικά, θα είστε στο -1 (ή στις 11 μ.μ).